Met een volle rugzak loop ik uit de bibliotheek. Drie boeken voor mijzelf, eentje voor manlief en twee prentenboeken voor de kinderen. Als de laatstgenoemden horen dat ik naar de bibliotheek ben geweest zonder hen zullen ze dat al niet leuk vinden, ik moet het al helemaal niet wagen om dan ook nog eens thuis te komen zonder iets voor ze mee te hebben gebracht.
Ik ben een echte boekenlezer, altijd geweest. Ga ik met de trein ergens heen, dan neem ik voor onderweg een boek mee. Mijn man heb ik ook aangestoken met het leesvirus, en mijn kinderen (die nog niet zelf kunnen lezen) zijn ook al echte boekenliefhebbers in de dop. Als in: bij thuiskomst na het schrijven van de eerste opzet van dit stuk, tref ik mijn zoon aan die mijn dochter op de grond een prentenboek voorleest.
Met mijn bedrijf richt ik me op taal voor kinderen, maar in dit stuk maak ik een uitzondering: ik richt me tot de volwassenen. Wat mij nu bezighoudt: hoe krijg ik jóú aan het lezen? Want lezende leerkrachten en ouders (of andere volwassenen in een verzorgende rol) blijken van enorme voorspellende waarde te zijn op het leesgedrag van kinderen. Veel ouders en leerkrachten vragen zich af hoe ze kinderen aan het lezen krijgen, terwijl ze zelf dag en nacht op de tablet vertoeven en al jaren geen boek hebben aangeraakt. En stel je eigenlijk de verkeerde vraag.
Allereerst: waarom zou je eigenlijk überhaupt boeken wíllen lezen? Ik ga er hier niet te diep op in, want anders wordt dit stuk nog langer en dat gaat allemaal af van tijd waarin jij en ik ook een boek zouden kunnen lezen. Van boeken lezen laad je op. Écht waar, ik lees niet om mezelf het leven zuur te maken of omdat ik van extra uitdaging in het dagelijks leven houd. Lezen is mijn tijd-voor-mezelf, vluchtgedrag ook wel, ontsnappen in verhalen en daar verder bij wegdromen… Voor een deel is dit niet anders dan wat een ander vindt in een Netflixserie, maar lezen is daarnaast ook nog eens ontzettend goed voor je empathisch vermogen, je taalontwikkeling en algemene ontspanning. De crux is wel dat die ontspanning een voorwaarde lijkt te zijn om te kunnen beginnen met lezen, want in tegenstelling tot naar een serie kijken, moet je je om te lezen ook een beetje inspannen. Veel mensen herkennen dit wel, van vakanties of periodes waarin ze echt tot rust zijn gekomen. Dan verslinden ze zo een paar boeken. Maar in de drukte van alledag lukt dat niet. Er is dan al zoveel jaaggedrag in het hoofd dat een boek lezen voelt als huiswerk, en daar heeft natuurlijk niemand zin in. Herken jij je in dit beeld? Dan heb je misschien iets aan deze tips, die ervoor zorgen dat je ook buiten de vakanties om blijft genieten van lezen.
- Maak het leuk (en makkelijk) voor jezelf
De Odyssee van Homerus en Oorlog en vrede van Tolstoj schijnen beide enorm de moeite waard te zijn. Échte aanraders. Ik zou het je echter niet kunnen vertellen, want ik heb ze nooit gelezen, en ben ondanks mijn liefde voor klassiekers ook niet van plan om dat binnenkort te gaan doen. Ik zeg niet dat je nóóit complexere literatuur moet lezen, heb je de smaak te pakken dan kan ik je zo een lijst bieden met boeken die je zeker niet over moet slaan... maar begín er zeker niet mee. De truc voor genieten van boeken lezen is dus om de lat voor jezelf niet te hoog te leggen. Lees vooral waar je zin in hebt! Zeker als je begint met lezen na lange boekenloze periode, raad ik aan om toegankelijke, korte en makkelijke boeken te kiezen. Dus probeer niet al te tof te doen en pak gewoon die chicklit, dat kinderboek, die bestseller uit de top 10 van de AKO. Kies verhalen en genres die jou aanspreken en boeken in eenvoudig geschreven taal.
- Zorg voor een voorraad boeken in huis
Dit principe is eigenlijk heel simpel. Als er thuis een stapel boeken ligt dat je heel graag óók wilt lezen, ben je meer geneigd om door te lezen in het boek dat je nu voor je hebt. Hou ze zichtbaar in de kamer als reminder voor jezelf (liefst dus papieren boeken, maar ik ben dan ook een ouderwetse romanticus) en vul de voorraad tijdig aan.
- Lees elke dag
Veel simpeler kan ik het niet zeggen. En nee, het lezen van de onderschriften bij instagramfoto’s telt hier niet mee. Lees elke dag in je boek. Ook op de hele drukke dagen dus, al is het maar één alinea of bladzijde. Want dan blijf je in het verhaal en hou je ook de gewoonte erin.
- Hou je boek in de buurt
Dit werkt net als met gezond eten: denk aan de snoeppot op je bureau vervangen door een schaal met snacktomaatjes. Je neemt wat makkelijk voor handen is. Stop je je boek ergens weg in de bovenste la van de nachtkastje, dan is de kans groot dat hij daar lang dicht blijft liggen. Dus neem je boek met je mee, leg hem neer op een plek waar je er makkelijk bij kunt. Sta je te koken en moet de pasta nog drie minuten? Veel mensen pakken hun smartphone, maar je kan ook je boek pakken! Heerlijk als je zo in je verhaal opgaat dat je gewoon niet kan wachten om verder te lezen.
- Sta jezelf toe om niet elk boek uit te lezen
Voor de één is dit helemaal niet lastig, die legt een boek dat hij niet leuk vindt gelijk weg en pakt een ander. Zelf heb ik het toepassen van deze tip echt moeten leren, maar het was bevrijdend. Ben ik eenmaal in een boek begonnen en vind ik het niks, dan spreek ik met mezelf een bladzijde-deadline af. Ik lees bijvoorbeeld nog tot en met bladzijde 50 en vind ik het daarna nog steeds niks, dan jammer: ik leg het weg! En ja er zijn vast boeken die helemaal niet zo leuk zijn tijdens het lezen zelf maar achteraf ontzettend verrijkend bla bla bla, maar ik krijg die uren van mijn leven nooit meer terug. Dus weg ermee en volgende.
- Laat de tv uit
Bij ons thuis staat de tv tegenwoordig nog maar zelden aan. En dat zorgt voor nogal veel tijd om te lezen. Nogmaals niet omdat ik mezelf zo haat, maar omdat ik gewoonweg méér oplaadt van lezen dan van tv kijken. Voel je weerstand bij deze tip? Probeer het gewoon eens een avondje!
- Laat je inspireren
Wil je allemaal wel, maar heb je geen idee bij welke boeken je moet beginnen? Vraag je vrienden eens om tips. Ook als je vrienden geen die-hard-lezers zijn, want bijna iedereen heeft wel één tip voor een boek dat hij of zij echt goed vond en aangezien je vrienden jouw vrienden zijn, is de kans dat deze boeken jou ook aanspreken al vrij groot. Ook op de websites van bibliotheken en boekenhandels vind je tips te over voor leesvoer dat bij jou past. Hou je van persoonlijk advies? Veel bibliotheken bieden zelfs een online verhalencoach aan die jou op basis van je interesses boekentips op maat geeft.
Ik hoop je na het lezen van deze tips zin krijgt om de boekenlezer in jezelf te ontdekken. En hoe we dan vervolgens de kinderen meekrijgen in onze boekenliefde? Kom ik later nog op terug!
Reactie plaatsen
Reacties